Το Πάσχα είναι ίσως η πιο δημοφιλής θρησκευτική γιορτή στην Ελλάδα και κάθε χρόνο τέτοια εποχή «ζωντανεύουν» τα πιο πρωτότυπα έθιμα εκ των οποίων τα περισσότερα έχουν τις ρίζες τους στην Τουρκοκρατία. Το βάψιμο των αυγών, το ψήσιμο του οβελία, σαϊτοπόλεμος και το έθιμο του λάκκου είναι μερικά από αυτά.
Κόκκινα αυγά
Το βάψιμο των αυγών είναι από τα πιο διαδεδομένα έθιμα. Τα χρωματιστά αυγά τα συναντάμε στην αρχαιότητα, στη Ρώμη, στην Ελλάδα, στην Κίνα, στην Αίγυπτο, ως δώρα στις ανοιξιάτικες γιορτές μαζί με κουνέλια τα οποία είναι σύμβολο της γονιμότητας.
Η επικρατέστερη ερμηνεία για το το κόκκινο χρώμα είναι ότι συμβολίζει το αίμα και τη θυσία του Ιησού. Οι άλλες ερμηνείες, έχουν πρωταγωνίστριές τους, τρεις γυναίκες: Την Παναγία, τη Μαγδαληνή και μία δύσπιστη ανώνυμη γυναίκα. Μία εξήγηση που δίνεται συχνά, λέει ότι η Παναγία πήρε ένα καλάθι αυγά και τα πρόσφερε στους φρουρούς Του Υιού της, ικετεύοντάς τους να του φέρονται καλά. Όταν τα δάκρυά της έπεσαν πάνω στα αυγά, αυτά βάφτηκαν κόκκινα. Άλλη εκδοχή συνδέει το κόκκινο χρώμα με τη Μαρία Μαγδαληνή. Όταν ο Ρωμαίος αυτοκράτορας ενημερώθηκε για την Ανάσταση του Χριστού, τη θεώρησε τόσο απίθανη «όσο και το να βαφτούν τα αυγά κόκκινα». Η Μαρία Μαγδαληνή τότε, χρωμάτισε μερικά αυγά κόκκινα και του τα πήγε για να του επιβεβαιώσει το γεγονός. Μία παραλλαγή της παραπάνω ιστορίας, θέλει μία γυναίκα να μην πιστεύει την είδηση της Ανάστασης Του Ιησού και να λέει: «Όταν τα αυγά που κρατώ θα γίνουν κόκκινα, τότε θα αναστηθεί και ο Χριστός». Και τότε αυτά έγιναν κόκκινα. Το έθιμο του τσουγκρίσματος των αυγών ξεκίνησε μάλλον στη Βόρεια Αγγλία ως παιχνίδι: Ο κάτοχος του πιο γερού αυγού, ήταν ο νικητής. Κανονικά πάντως το πρώτο αυγό που βάφεται σε κάθε σπίτι ανήκει στην Παναγία και δεν πρέπει να το τσουγκρίζουμε. Πολλές νοικοκυρές ακόμα και σήμερα το φυλάνε στο εικονοστάσι όλο το χρόνο μέχρι το επόμενο Πάσχα, αφού λένε πως δεν χαλάει όλη τη χρονιά.
Σαϊτοπόλεμος-Καλαμάτα
Οι ρίζες του εθίμου βρίσκονται στους απελευθερωτικούς αγώνες του 1821.
Ο θρύλος θέλει τους Μεσσήνιους να χρησιμοποίησαν σαΐτες γεμάτες με εκρηκτικά για την αναχαίτιση του ιππικού των Τούρκων, τρομάζοντας τα άλογα και αποδεικνύοντας ότι η νίκη σε μια μάχη δεν έρχεται από την αριθμητική υπεροχή.
Αρκετοί από τους συμμετέχοντες φορούν παραδοσιακές φορεσιές, κρατώντας στα χέρια τους τις χειροποίητες σαΐτες, οι οποίες φτιάχνονται από χάρτινα ρολά γεμισμένα με μπαρούτι.
Τα «μπουλούκια» -όπως ονομάζονται οι ομάδες των σαϊτολόγων- αναβιώνουν το έθιμο αυτό κάθε χρόνο, ως υπενθύμιση του ηρωισμού Ελλήνων επί της Τουρκοκρατίας.
Το ψήσιμο του οβελία
Το ψήσιμο του αρνιού στη σούβλα είναι ελληνική συνήθεια, που προέρχεται κατά πάσα πιθανότητα από την ηπειρωτική Ελλάδα και τους βοσκούς της, που γιόρταζαν το Πάσχα στην ύπαιθρο.
Οι βοσκοί της υπαίθρου γιόρταζαν το Πάσχα σε χειμαδιά, οπότε δεν είχαν χτιστούς φούρνους για να ψήσουν. Στην περίπτωση αυτή, αρκούσε μια φωτιά, το μυτερό κλαδί και οι δύο διχάλες που τοποθετούνταν στο χώμα.
τα νησιά, πολύ αργότερα το ενστερνίστηκαν, ενώ υπάρχουν περιοχές της Ελλάδας που προτιμούσαν και εξακολουθούν να ψήνουν το αρνάκι στο φούρνο, ακολουθώντας παραδοσιακές συνταγές και απολαμβάνοντας εξίσου γευστικό αποτέλεσμα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου